[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ROBERT E. HOWARDL. SPRAGUE DE CAMPLIN CARTERCONAN OBIE�Y�WIATTYTU� ORYGINA�U: CONAN THE WANDERERPRZEK�AD ZBIGNIEW A. KR�LICKI ROBERT P. LIPSKIMapa na wyklejce powsta�a na podstawie notatek i szkic�w Roberta E. Howarda oraz mapstworzonych przez P. Schuylera Millera, Johna D. Clarka, Davida Kyle�a i L. Sprague�a deCampa.Notki biograficzne przed opowiadaniami zosta�y napisane na podstawie artyku�u P.Schuyleta Millera i dr. Johna D. Clarka Prawdobny przebieg kariery Conana (A ProbableOutline of Conan�s Career) opublikowanym w The Hyborian Age (Los Angeles, 1938) orazna podstawie rozszerzonej wersji tego eseju p.t. Nieoficjalna biografia Conana Cymeryjczyka(An Informal Biography of Conan the Cimmeriam), kt�rego autorami s� P. Schuyler Miller,John Clark i L. Sprague de Camp, a kt�ry zosta� opublikowany w czasopi�mie po�wieconymtw�rczo�ci Howarda Amra (tom 2, nr 8).Blatck Tears: pierwodruk w 1968 roku w tym tomie.Shadows in Zamboula: pierwodruk w pa�dziernikowym numerze Weird Tales, 1935.The Devil in Iron: pierwodruk w sierpniowym numerze Weird Tales. 1934.The Flame Knife: pierwodruk w Tales of Conan, Gnome Press, 1955WST�PTw�rca Conana, Robert E. Howard (1906�36), urodzi� si� w Peaster w Teksasie, awi�kszo�� swego �ycia sp�dzi� w samym �rodku tego stanu, w Cross Plains. W ci�gu swegokr�tkiego �ycia (zako�czonego samob�jstwem w wieku trzydziestu lat) wyprodukowa�ogromn� ilo�� popularnej beletrystyki: sportowej, kryminalnej, historycznej, przygodowej,western�w, science fiction i opowie�ci grozy, nie wspominaj�c ju� o wierszach i licznychutworach fantasy. Z kilku jego cykli heroic fantasy najwi�ksz� popularno�� zyska�yopowie�ci o Conanie. Osiemna�cie z nich doczeka�o si� publikacji za �ycia autora, osieminnych (w r�nych stadiach zaawansowania: od lu�nych fragment�w i szkic�w fabu�y dokompletnych r�kopis�w) znaleziono w papierach Howarda po roku 1950. Niekompletneopowiadania zosta�y doko�czone przez Lina Cartera i przeze mnie.Ponadto we wczesnych �atach pi��dziesi�tych przerobi�em cztery niepublikowane tekstyHowarda � przygodowe opowiadania osadzone w realiach �redniowiecznego lubwsp�czesnego Orientu � na opowie�ci z cyklu conanowskiego: zmieni�em imiona,usun��em anachronizmy i wprowadzi�em elementy zjawisk nadprzyrodzonych. Okaza�o si� tonietrudne, gdy� bohaterowie Howarda s� do siebie podobni jak garnitury szyte z tego samegomateria�u i ostatecznie opowie�ci te s� przynajmniej w trzech czwartych lub czterech pi�tychoryginalnymi dzie�ami Howarda.Najd�u�sz� z nich jest �P�omienny n�. Howard napisa� j� w roku 1934 jako licz�c�42.000 s��w kr�tk� powie�� o przygodach we wsp�czesnym mu Afganistanie, zatytu�owan��Przeznaczenie o trzech ostrzach�. Jej bohaterem by� Francis X. Gordon, nale��cy do wielkiejhowardowskiej rodziny muskularnych, awanturniczych, irlandzkich poszukiwaczy przyg�dwyst�puj�cy w kilku opublikowanych opowiadaniach o przygodach w krainach Wschodu. W�Przeznaczeniu o trzech ostrzach� odkrywa tajemnice kultu, kt�ry jest wsp�czesnymwariantem �redniowiecznych Asasyn�w. Gdy pierwotnej wersji utworu nie uda�o si�sprzeda�, Howard skr�ci� j� w roku 1935 do 24.000 s��w, ale i ta nie znalaz�a nabywcy.Opowiadanie wykazuje wp�ywy Harolda Lamba i Talbota Mundy�ego. Obecna wersja, kt�rejjestem wsp�autorem, liczy 31.000 s��w i pod wzgl�dem d�ugo�ci jest kompromisempomi�dzy obiema wersjami Howarda.Carter i ja napisali�my te� kilka pastiszy opartych na wzmiankach w notatkach i listachHowarda, aby wype�ni� luki w sadze. Prezentowane w niniejszym tomie �Czarne �zy� s�jednym z nich.Wszystkie te opowiadania nale�� do podgatunku literatury fantastycznej, kt�ry znawcyokre�laj� jako �heroic fantasy� lub czasami �literatur� szermierki i magii�. Akcja takichutwor�w rozgrywa si� w wymy�lonej staro�ytno�ci lub �redniowieczu � czasami na Ziemitakiej, jak� by�a dawno temu albo b�dzie w odleg�ej przysz�o�ci, czasami na innej planeciealbo zgo�a w innym wymiarze � w ka�dym razie gdzie�, gdzie dzia�a magia, a nowoczesnatechnologia jeszcze nie zosta�a odkryta. Przyk�adami tego gatunku � poza cyklem o Conanie� mog� by� �The Worm Ouroboros� E.R. Eddisona, trylogia �W�adca Pier�cieni� J.R.R.Tolkiena, �The Well of the Unicorn� Fletchera Pratta i opowie�ci Fritza Leibera o Fafhrd iGrayu Mouserze. Dobrze napisane utwory tego gatunku s� �r�d�em najlepszej zabawy, jak�mo�na znale�� w literaturze.W�r�d kilku sztandarowych postaci howardowskiej fantasy Cymeryjczyk Conan jawi si�jako bohater nr 1. Conan �y�, kocha� i podr�owa� w �wiecie wymy�lonej Ery Hyboryjskiej,oko�o dwunastu tysi�cy lat temu, pomi�dzy zatoni�ciem Atlantydy a pocz�tkiem znanej namhistorii. �w, gigantycznej postury, barbarzy�ski awanturnik z pos�pnej, zacofanej krainy nap�nocnych kresach, Cymerii, w bitwach, pojedynkach i karczemnych burdach przemierzy�p� �wiata brodz�c w rzekach krwi i pokonuj�c wrog�w zar�wno �miertelnych, jak inadprzyrodzonych, by w ko�cu zosta� kr�lem pot�nego hyboryjskiego kr�lestwa �Akwilonii.Przybywszy do kr�lestwa Zamory (patrz mapa) jako surowy, niezgrabny i nie uznaj�cy�adnych praw m�odzieniec, przez kilka lat wi�d� Conan tam i w s�siednich krajachniebezpieczny �ywot z�odzieja. Zm�czony w ko�cu t� g�odow� egzystencj�, zaci�gn�� si�jako najemnik do wojsk Turanu. Przez kolejne dwa lata wiele podr�owa� i pog��bia� swojeumiej�tno�ci �ucznicze i je�dzieckie.W rezultacie k��tni o kobiet� ze swoim zwierzchnikiem Conan uciek� z Turanu. Pozako�czonej niepowodzeniem pr�bie poszukiwania skarb�w w Zamorze i kr�tkiej wizycie wrodzinnej Cymerii rozpocz�� karier� najemnego �o�nierza w kr�lestwach hyboryjskich.Okoliczno�ci � jak zwykle gwa�towne � czyni� ze� pirata u wybrze�y Kush. Towarzyszymu shemicka piratka Belit i za�oga krwio�erczych czarnosk�rych. Po �mierci Belit Conanzostaje wodzem jednego z czarnych plemion, potem s�u�y jako najemnik w Shemie ipo�udniowych pa�stwach hyboryjskich.Jeszcze p�niej pojawi� si� jako przyw�dca kozak�w � banit�w, w�druj�cych po stepachpomi�dzy krajami hyboryjskimi a Turanem. Dowodzi� te� pirackim statkiem na wielkim,�r�dl�dowym Morzu Vilayet.S�u��c jako kapitan w gwardii kr�lowej Taramis w Khauranie, Conan zosta� schwytanyprzez wrog�w kr�lowej, kt�rzy go ukrzy�owali. Gdy nadlecia� s�p, pr�buj�c wydzioba� muoczy, Conan odgryz� ptakowi g�ow�. (Nie znajdziecie twardszego bohatera.) ZaporoskaninOlgierd W�adys�aw, przyw�dca bandy Zuagir�w (koczownicze plemi� wschodnichShemit�w, zamieszkuj�ce pustyni�), natkn�� si� na Conana w tym krytycznym momencie iuratowa� go � zreszt� dla swoich w�asnych cel�w. Gdy naros�y tarcia pomi�dzy Conanem aOlgierdem, zawzi�ty Cymeryjczyk bezlito�nie pozbawi� Olgierda przyw�dztwa bandy, kt�r�� po przywr�ceniu tronu kr�lowej Taramis � poprowadzi� na wsch�d, by �upi�Tura�czyk�w. W tym miejscu zaczyna si� ta historia.L. Sprague de Campprze�. Ryszard BorysCZARNE �ZYBlack TearsL. Sprague de CampLin CarterPom�g�szy kr�lowej Taramis odzyska� tron Conan udaje si� ze swymi Zuagirami nawsch�d grabi� tura�skie miasteczka i karawany. Cymeryjczyk ma trzydzie�ci jeden lat i jest wszczytowej formie. Ju� drugi rok sp�dza w�r�d syn�w pustyni � najpierw jako zast�pcaOlgierda, a p�niej jako ich w�dz. Jednak okrutny i energiczny kr�l Yezdigerd szybko reagujena wyczyny Conana; wysy�a silny kt�ry ma go z�apa� w pu�apk�.1W POTRZASKUBezlitosne s�o�ce pra�y�o z rozpalonego do bia�o�ci nieba. Nagie, wyschni�te piaski Shan�e�Sorkh, Czerwonego Pustkowia, k�pa�y si� w tym buchaj�cym jak z pieca �arze. Nic nieporusza�o si� w nieruchomym powietrzu; nieliczne kolczaste krzaki porastaj�ce niskie,obsypane piachem pag�rki wznosz�ce si� murem na skraju Pustkowia nawet nie drgn�y.Tak samo, jak ukryci za nimi �o�nierze, kt�rzy czujnie obserwowali szlak.W tym miejscu jaki� pradawny konflikt si� natury pozostawi� g��bok� szczelin� w skarpie.Wieki erozji poszerzy�y j�, lecz wci�� by� to w�ski par�w � idealne miejsce na zasadzk�.Przez ca�y d�ugi, upalny ranek na szczytach pag�rk�w kry� si� oddzia� tura�skich �o�nierzy.Omdlewaj�c z gor�ca w swoich d�ugich kolczugach i �uskowych pancerzach, czekali zobola�ymi kolanami i po�ladkami. Ich kapitan, emir Boghra Chan, kln�c pod nosem znosi�niewygody d�ugiego oczekiwania razem ze swoimi podkomendnymi. Gard�o mia� wyschni�tejak stary rzemie� i piek� si� w swojej zbroi niczym jagni� na ro�nie. W tej przekl�tej krainie�mierci i pal�cego s�o�ca cz�owiek nawet nie m�g� si� porz�dnie spoci� � suche powietrzepustyni chciwie wypija�o ka�d� kropl� wilgoci, pozostawiaj�c cia�o wyschni�te jakpomarszczony j�zyk stygijskiej mumii.Emir zamruga� i potar�szy powieki zmru�y� oczy przed blaskiem, wypatruj�c kr�tkichb�ysk�w �wiat�a. To ukryty za wydm� zwiadowca lustrem przekazywa� sygna�yoczekuj�cemu na szczycie pag�rka dow�dcy.Niebawem mo�na ju� by�o dostrzec chmur� py�u. Oty�y, czarnobrody szlachcic tura�skiu�miechn�� si� i zapomnia� o niewygodach. Zdrajca�informator chyba rzeczywi�cie zas�u�y�na te ogromne pieni�dze, kt�re mu wyp�acono!Wkr�tce Boghra Chan m�g� ju� rozr�ni� poszczeg�lnych wojownik�w, jad�cych rz�demna drobnych, pustynnych konikach. Kiedy banda odzianych w powiewne, bia�e cha�atyZuagir�w wy�oni�a si� z chmury py�u wzbijanego przez kopyta wierzchowc�w, tura�skioficer m�g� dojrze� nawet ich ciemne, wychud�e twarze o orlich rysach � tak przejrzysteby�o powietrze pustyni i tak jasno �wieci�o s�o�ce. Tura�czyk upaja� si� tym widokiemniczym czerwonym, aghrapurskim winem z prywatnych zapas�w m�odego kr�la Yezdigerda.Ta banda rabusi�w od lat grasowa�a na pograniczu Turanu, pl�druj�c miasta, sk�adyhandlowe i podr�uj�ce t�dy karawany kupieckie � najpierw pod wodz� zatwardzia�egozaporoskijskiego zb�ja, Olgierda W�adys�awa, p�nie...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]